Interview met componist van ‘Mondrian’s dream’
Het programma ‘Victory: van Bingen tot Boogie’ is zaterdag 11 november met succes in première gegaan. Wishful Singing gaf de drie componisten Joost Kleppe, Aspasia Nasopoulou en Lucas Wiegerink de opdracht om elk een compositie te schrijven. Uitgangspunt: het schilderij Victory Boogie Woogie van Mondriaan.
Deze week nemen we een kijkje achter de schermen van de productie van dit programma. Vandaag praten we met Aspasia Nasopoulou, componist van ‘Mondrian’s Dream’, het tweede deel van de trilogie. Ze vertelt wat haar het meest inspireerde bij het schrijven van haar compositie.
Essentie en vorm
Aspasia over Mondrian’s Dream: “Het is een collageachtig stuk waarin de grote interesse van Mondriaan, die resulteerde in het onvoltooide schilderij Victory Boogie Woogie, wordt verklankt: de essentie van de wereld zichtbaar maken via de essentie van vorm en kleur.
Zijn zoektocht hiernaar werd sterk beïnvloed door zijn interesse in de theosofie. Het gedicht uit R.M. Rilke’s laatste cyclus: ‘Sonnetten aan Orpheus’, dat ik in mijn compositie gebruik, gaat hierover.”
Uur na uur
De werkwijze van Mondriaan vormde het uitgangspunt voor Aspasia’s compositie. Hans Janssen schrijft hierover in zijn biografie ‘Piet Mondriaan. Een nieuwe kunst voor een ongekend leven’: “Scheuren en plakken, afstand nemen, kijken, veranderen. Uur na uur”.
Deze puntige herhalende zinnen geven een idee over Mondrian’s werkwijze om het allerbeste resultaat in zijn laatste schilderij te bereiken. Ze zijn prominent in de compositie aanwezig.
Monks droom
Mondriaan was erg onder de indruk van de toendertijd nieuwe speelstijl van de jonge Amerikaanse jazzpianist Thelonious Monk. In 1941 ontmoetten zij elkaar in New York. Volgens Mondriaan organiseerde Monk zijn muzikale materiaal op een ‘orde-in-chaos’- achtige manier.
Aspasia: “De kenmerkende melodie van Monk’s Dream duikt dan ook op in mijn werk”
In my mind
In 1943, dezelfde periode waarin Mondriaan Victory Boogie Woogie schilderde, publiceerde de Indiase schrijver en filosoof D.V. Gundappa een bundel met gedichten. Twee gedichten uit dit boek slaan in de compositie een brug naar Mondriaan’s filosofische en existentiële vragen. Eén van die gedichten gaat als volgt (hier in de Engelse vertaling):
I am delighted with the azure blue of the sky;
But its evening red does not please me much.
Is the cause of my sensation in blue? Or red?
Or is it in my mind that felt it?
(D.V. Gundappa, 1943)
